بررسی و بازنگری ضرابخانه ناشناس 65 سلوکی

در بررسی­های جدیدی که بر روی سکه­های سلوکی موزه بوعلی همدان صورت گرفت، هشت سکه چهاردرهمی جدید شناسایی شد که می­توان آن‌ها را به ضرابخانه ناشناس 65 نسبت داد. از این تعداد سکه­های شناسایی‌شده در موزه بوعلی هفت سکه مربوط به آنتیوخوس سوم (187-223ق.م) و یک سکه مربوط به سلوکوس چهارم (175- 187ق.م) است. هدف اصلی پژوهش حاضر بازبینی تولیدات و درنهایت شناسایی مکان احتمالی ضرابخانه ناشناس 65 با توجه به حضور تعداد زیادی از سکه­های این ضرابخانه در شمال غرب ایران می­باشد. بر این اساس در  مقاله حاضر به‌تمامی ویژگی­های ضرابخانه مذکور پرداخته‌شده است؛ ارائه کاتالوگ توالی ضرب سکه، اندازه و مدت‌زمان فعالیت ضرابخانه، میزان تولید سرسکه و تحلیل تطبیقی آن با ضرابخانه­های اصلی مانند انتاکیه، بررسی گونه­های متنوع چهره­های روی سکه­ها، تعداد حکاک و همچنین شناسایی عناصر موجود با روش آنالیز عنصری  پیکسی "proton induced X-ray emission" و تطبیق آن با ضرابخانه­های شرقی دوره سلوکی. بررسی­های انجام‌شده در مقاله حاضر نشان داد، برخلاف کتاب سکه­های سلوکی که ضرابخانه ناشناس 65 را به‌طور احتمالی در منطقه کماژن یا شمال سوریه  قرار داده است، مکان اصلی این ضرابخانه را می­توان احتمالاً مناطق شرقی بین­النهرین و یا غرب ایران در نظر گرفت.